1 Mart 2016 Salı 

Spiralin Artıları ve Eksileri

Spiralin Artıları ve Eksileri
Doğum kontrol yöntemlerini kabaca ayıracak olursak, hormonal ve hormonal olmayanlar diye ayırabiliriz. Hormonal olmayan yöntemler prezervatif, geri çekme, vajinal bariyer veveya spiral sayılabilir. İşte spiral ile ilgili bilmeniz gerekenler..
Spiralin Artıları ve Eksileri

Doğum kontrol yöntemlerini kabaca ayıracak olursak, hormonal ve hormonal olmayanlar diye ayırabiliriz. Hormonal olmayan yöntemler prezervatif, geri çekme, vajinal bariyer ve rahim içi araçlar(RIA) veya spiral sayılabilir. Hormonal yöntemler günlük doğum kontrol hapları, aylık hormonal iğneler, 3 aylık hormonal iğneler, 2 veya 3 yıllık cilt altı implantlar, vajinal hormon halkaları ve ertesi günü haplarını söyleyebiliriz. Hormonlu spiraller ise her iki gruba girdiği için ayrı olarak bildirmekte fayda var.

Kadınların yaklaşık % 2 ‘si korunma metodu olarak spiral yani rahim içi araç kullanmaktadır. Bu metodun % 99 ile % 99.5 civarında koruma özelliği vardır. Uzun süreli koruma için kullanılabildiği gibi, korunmasız ilişki sonrası 120 saatte uygulanırsa acil korunma yöntemi olarak da işe yaramaktadır.

Spiraller genellikle T  şeklinde olmakla beraber değişik şekillerde olabilir. Prensip olarak rahim içine yani döl yatağına yerleştirilir ve spiralin gövdesi rahim içinde iken ucunda bir ip vajinada bırakılmaktadır. Son zamanlarda üretilen bazı spiral çeşitlerinde ise spiralin ucu rahmin üst duvarına tutturulmaktadır. Burada amaç spiralin yer değiştirmesine bağlı istenmeyen gebelik riskini azaltmaktadır. Hormonlu spiraller ise rahim içine progesteron hormonu salgılayan T şeklinde araçlardır. 

Spiral veya RIA korunma yöntemleri içinde uzun süreli ve güvenli olması nedeniyle Dünya Sağlık Teşkilatı tarafından önerilmekte ve bizde de olduğu gibi birçok ülkede ücretsiz olarak sağlık merkezlerinde uygulanmaktadır.

RIA ne kadar bir süre kullanılabilir?
Üreten firmaların önerdikleri kullanım süreleri 3 ile 5 yıl arasında değişmektedir. Hormonlu RIA’ların 3 yıl hormon salgıladığı bildirilmektedir. Dünya Sağlık Teşkilatının verilerine göre bakırlı T şeklinde olan RIA’ların 15 yıl koruyuculuğunu devam ettiği bildirilmektedir. Dolayısıyla kullanım esnasında aşırı kanama,  enfeksyon ,spiralin düşmesi veya yerinden kayması gibi problemler olmazsa spiralin alınıp tekrar takılması gerekmez.

Spiral gebelikten nasıl korumaktadır?
Spiral rahim odacığında bulunmasına bağlı o bölgede toplanan akyuvarların salgıladığı maddeler, spiral üzerinde bulunan bakır salınımı ve bakır oksit oluşumu sperm hücrelerinin hareketini bozmakta ve tüplere geçişini engellemektedir.

Hormon içeren spirallerde ise lokal olarak rahim iç zarın incelir ve embriyonun oturmasına engel olur. Diğer taraftan rahim kanalından salgının değişimine bağlı spermlerin girişi engellenmektedir.

Rahim içi araçlarının Yan Etkileri Nelerdir?
Spiral kullanan kadınlarda bazen yaşam konforunu bozan problemler olabilir. Bunlar adet kanamasının artması, adet sancısının artması, adet miktarının normalden fazla olmasıdır. Bu problemlerin ilaçlarla ortadan kaldırmak mümkündür.  Fakat spiral kullanan kadınlarda cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı prezervatif de kullanması önemlidir. Çünkü spiral ipi sebebiyle vajinadaki enfeksiyon karın içine geçerek pelvik enfeksiyon adı verdiğimiz yumurtalık ve tüpler ile karın içi enfeksiyonlarına sebep olabilir. Eğer kanamalar ilaçlara cevap vermezse veya pelvik enfeksiyon varsa spiralin alınması gerekebilir.

Spiral ile birlikte dış gebelik riski artabilir ve % 1 civarında spiral ile birlikte normal gebelik olabilir. Özellikle yerinden oynayan spirallerde gebelik riski arttığından saptandığında çekilerek yenisinin takılması önerilir.

Hormonlu spirallerde ise adet kanaması ileri derecede azalır ve adet düzeni bozulabilir. İlk takıldığı günlerde bulantı ve şişkinlik olabilir. Bunlar hormonal etkilere bağlıdır. Zamanla bu yan etkileri azalır. Genellikle 3 yıl boyunca adet kanaması damla şeklinde olmaktadır. Hormonal etkisi azaldığında adet kanamasının artışı gözle görülür şekilde artar.   Bu durumda koruyuculuğu devam eder ve kanama kabul edilebilir miktarda  ise değiştirilmeden kullanmaya devam edebilir.

Spiral ne zaman takılmalıdır ?
Spiralin takılması herhangi bir zamanda olabilir. Genellikle adetin 3-4 günlerinde takılması tercih edilmesinin sebebi teknik olarak hekimin işi daha kolay olması ve hamileliğin ekarte edilmesidir. Bunun dışında herhangi bir zamanda istenirse spiral takılabilir. Korunmasız ilişkiden sonra da acil gebelikten korunma için de uygulanabilir. Ayrıca aşırı adet kanaması olan kadınlarda tedavi amaçlı hormonlu spiral uygulanabilmektedir.

Spiral takılırken anestezi uygulamasına gerek yoktur ama hassas olan kadınlarda bazen kısa süreli anestezi altında takılması da gerekebilir.

Spiral ve gebelik olduğunda ne yapılabilir ?
Spiral kullanan kadınlarda adet gecikmesi olduğunda mutlaka gebelik olup olmadığı bakılmalıdır. Bunun için basit idrar testi veya kanda gebelik testi yapılabilir.  Gebelik testi pozitif ise öncelikle ultrasonografi ile gebelik kesesinin rahim içinde olduğu tespit edilmelidir. Rahim içinde gebelik kesesinin görülmediği durumlarda dış gebelik varlığı araştırılmalıdır.
Spiralle birlikte olan gebeliklerde genellikle spiral yerinden oynamış ve rahim kanalına doğru inmiştir. Bu durumda spiralin alınması gebeliği bozmaz. Bazen gebelik kesesine yakın bulunuyorsa spiralin yerinde bırakılması tercih edilebilir. Bu durumda spiralin büyüyen bebeğe zararı yoktur.

Spiral kullanan kadınlar takıldıktan 2-3 adet sonrası mutlaka kontrole gitmelidir. Eğer muayenede spiral rahim içinde görülmezse iki ihtimal vardır .Ya adet kanaması ile birlikte düşmüştür veya rahim duvarını delerek karın içine gitmiştir. Bu durumda karın röntgeni yapılmalı ve spiral gerekirse laparoskopi ile alınması gerekebilir.

Şu durumlarda spiral veya RIA kullanmamalısınız.
• Son 3 ayda pelvik enfeksiyon geçirdiyseniz ve hala şikayetler devam ediyorsa
• Cinsel yolla bulaşan hastalık mevcutsa ve tedavi olmamışsanız
• Hamilelik şüpheniz varsa
• Düzensiz kanamanız varsa ve adetleriniz uzun fazla ve çok ağrılı ise
• Düşük veya isteğe bağlı küretaj veya spiral takılması esnasında rahim delinmesi oluşmuşsa
• Rahim doğuştan ikiye ayrı(subseptus veya bikornis) olduğu saptanmışsa
• Karaciğer bozukluğu ve meme kanseri hikayesi olanlar hormonal spiral kullanmamalıdır

Ne zaman tekrar gebelik planlanabilir ?

Spiral alındıktan sonra hamilelik olasılığı vardır ve ilave bir sorun yoksa kısa sürede gebelik oluşabilir. Hamilelik planı varsa 1 ay önceden folik asit kullanımına başlayıp spiralinizi aldırmanızda fayda vardır.

Sağlıklı ve mutlu günler dilerim.

Dr Hüseyin Mutlu

Hemen Paylaş :
Etiketler:

Op.Dr. Hüseyin MUTLU | MUTLU DOKTOR

22 Nisan 1965 doğumlu Op.Dr.Hüseyin MUTLU lise eğitimimi 1983 yılında Bursa Çınar Lise`sinde, tıp eğitimimi 1989 yılında İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi`nde tamamladı. 1989-1995 yılları arasında Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniğinde uzmanlık eğitimini alan MUTLU, Asistanlık yıllarında başlayıp, yaklaşık 15 yıl ülkemizde Perinatoloji Bilim Dalının öncülerinden Prof.Dr.Vildan OCAK ile grup çalışmalarnda bulunmuştur. Vildan Hoca ile Riskli Gebeliklerin Takibi ve Tedavisi ile ilgili çalışmalarının yanında katıldığı kurslar ve eğitimler ile Laparoskopik ve Histeroskopik Cerrahi alanında tecrübelerini arttırmıştır. Mayıs 2014 tarihinden itibaren Memorial Hizmet Hastanesi Kadın Doğum bölümünde çalışmaya devam etmektedir.

  • Web Sitesi
  • LinkedIn
  • E-Posta

İLGİLİ İÇERİKLER

İLGİLİ İÇERİKLER

Voi Cadde
  • Kinoalı somonlu salata
  • Penne Arabiatta
  • Kaz dağları
  • Cunda adası
  • Eskişehir
  • Kaş
  • Sinemaya gitmek
  • Plaja gitmek
  • Deri ceket
  • İnce askılı elbiseler
  • Çizme
  • Sandaletler
  • Sonbahar rüzgarı
  • Yaz güneşi
  • Sıcak kahveler
  • Soğuk kahveler
  • ATV'ye binmek
  • Yüzmek
  • Kayak tatilleri
  • Deniz tatilleri
  • Nazan Öncel - Aşkitom
  • Betül Demir - Sana n'olmuş?
  • Levent Dörter - Hadi
  • Gökhan Keser - Söylesem ayıp olur
  • Zakkum - Acıta acıta
  • Buray - İstersen
  • Ebru Gündeş - Aynı aşklar
  • Mabel Matiz - Sarışın
  • Murat Dalkılıç - İki yol
  • Göksel - Denize bıraksam
  • Hotline Bling - Drake
  • Downtown - Macklemore & Ryan Lewis.
  • I Can't Feel My Face - The Weeknd
  • How Deep Is Your Love - Calvin Harris
  • DJ Polique - Don't Wanna Go Home feat FYI
  • On My Mind - ELLİE GOULDİNG
  • Falling For You - TEENAGE MUTANTS & LAURA WELSH
  • You Know You Like It - DJ SNAKE & ALUNAGEORGE
  • Hotline Bling DRAKE
  • Rihanna - Who's that chick

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR